ΠΡΟΣΚΛΗΤΗΡΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ
16 Ιουνίου, 2010ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
19 Νοεμβρίου, 2017«Από τις 24 έως τις 31 Οκτωβρίου, χάρη στην Ολυμπιακή Φλόγα, όλα τα βλέμματα του κόσμου ήταν στραμμένα πάνω στην Ελλάδα. Ολη η Οικουμένη παρακολουθούσε την πατρίδα μας μέσα από την πορεία της Ολυμπιακής Φλόγας, από την Αρχαία Ολυμπία έως το Παναθηναϊκό Στάδιο στην τελετή παράδοσης – παραλαβής από την Ελλάδα στην Νότια Κορέα για την διεξαγωγή των 23ων Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Πιόνγκτσανγκ το 2018.
Στις 25 Οκτωβρίου η Ολυμπιακή Φλόγα πέρασε από το Αντίρριο και πήγε στη Ναύπακτο. Στο Αντίρριο έγινε τελετή υποδοχής στην πλατεία Λαμπαδηδρόμου. Η πλατεία Λαμπαδηδρόμου είναι μία κυκλική πλατεία κοντά στην Γέφυρα ‘Χαρίλαος Τρικούπης’ (ή Ρίου – Αντιρρίου) και ουσιαστικά πήρε τη σημερινή μορφή της χάρη σε ιδέα και δωρεά του κ. Γρηγόρη Βαρελά.
Ο οικονομολόγος και απόφοιτος του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, με φροντίδα και δαπάνη του φιλοτέχνησε μετά από Πανελλήνιο Καλλιτεχνικό Διαγωνισμό τον ύψους 7,5μ. ορειχάλκινο Λαμπαδηδρόμο και άλλαξε εντελώς την εικόνα της περιοχής προς το καλύτερο. Εναν παρόμοιο Λαμπαδηδρόμο, που είναι ο μοναδικός υπερφυσικός ανδριάντας στην Ελλάδα, και μάλιστα εν κινήσει που στηρίζεται σε ένα πόδι, τοποθέτησε ο κ. Βαρελάς, στην Ναύπακτο.
Ομως δεν είναι αυτά τα δύο τα μοναδικά έργα που δωρίζει ο κ. Βαρελάς στο Αντίρριο και στη Ναύπακτο. Με δαπάνη και φροντίδα του έχουν φιλοτεχνηθεί 49 έργα που προβάλλουν και διαφημίζουν την περιοχή. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι πάνω στο παγκόσμιο θέμα που λέγεται ‘Ολυμπιακοί Αγώνες’ ο κ. Βαρελάς μέσω επιστολής του προτείνει τη δημιουργία σειράς Λαμπαδηδρόμων σε σημεία ‘κλειδιά’ της Ελλάδας, που θα προβάλλουν παγκοσμίως την εικόνα της πατρίδας μας. Γι αυτό τον λόγο ζητά και την συνδρομή – στήριξη της Ομογένειας, που δείχνει συνεχώς την ευαισθησία της σε θέματα προβολής της Ελλάδας.
Η επιστολή του κ. Γρηγόρη Βαρελά: ‘Με πρωτοβουλία, φροντίδα και δαπάνη μου έχουν φιλοτεχνηθεί στη Ναυπακτία, την τελευταία δεκαετία, 49 έργα υπαίθριας γλυπτικής, μετά από πέντε Πανελλήνιους Καλλιτεχνικούς Διαγωνισμούς (Π.Κ.Δ.) και με απευθείας αναθέσεις.
Πρόκειται για έργα ιστορικού, πολιτιστικού και λαογραφικού περιεχομένου, 23 της αρχαίας και 26 της νεότερης Ελλάδας. Σύνθετο έργο με θέμα Οικογένεια το 1930 – Στο δρόμο για το χωριό, αποτελείται από οκτώ μέλη και πέντε ζωντανά.
Στο Αντίρριο έχει δημιουργηθεί ένα υπέροχο υπαίθριο Μουσείο με 26 έργα γλυπτικής, 19 της αρχαίας και 7 της νεότερης Ελλάδας. Μοναδικό Μουσείο, τόσων πολλών έργων τέχνης, στην Ελλάδα και όχι μόνο.
Ο εκεί ορειχάλκινος Λαμπαδηδρόμος εν κινήσει, ύψους 7,50μ. πλέον δάδας, πάνω σε χωματόλοφο επί στρογγυλής πλατείας πέντε στρεμμάτων, κοντά στα διόδια, φιλοτεχνήθηκε μετά από δεύτερο Π.Κ.Δ. Δεύτερος ορειχάλκινος Λαμπαδηδρόμος, ύψους 3,70μ. πλέον δάδας, έχει φιλοτεχνηθεί με Π.Κ.Δ. στη Ναύπακτο. Είναι δε ο μόνος ανδριάντας στην Ελλάδα, και μάλιστα υπερφυσικός και εν κινήσει, που στηρίζεται σε ένα πόδι.
Αλλη πρότασή μου, να δημιουργηθεί, ομοίως, σειρά επτά τουλάχιστον Λαμπαδηδρόμων από Αρχαία Ολυμπία μέχρι Δελφούς, σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, δεν υλοποιήθηκε. Δεν ολοκληρώθηκε ούτε η πρώτη φάση, για Λαμπαδηδρόμο προ του Δημαρχείου της Αρχαίας Ολυμπίας και συμπλέγματος δύο λαμπαδηδρόμων (την στιγμή παράδοσης – παραλαβής της δάδας) στην είσοδο των Δελφών, λόγω αντιδράσεων τριών Μητροπολιτών, παρά τις ομόφωνες αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων των δύο ιστορικών πόλεων!
Επίσης, μετά από πρόσφατη προμελέτη μου, έχω προτείνει στο Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, να πρωτοστατήσει στη φιλοτέχνηση 90-110 ανδριάντων και προτομών –Λαμπαδηδρόμων (30-40), επιφανών ανδρών (45-50) και θεών του Ολύμπου (15-20)- σε εθνικές οδούς, λιμάνια, αεροδρόμια κ.λπ.
Κάλυψη της δαπάνης, βάσει εμπεριστατομένης μελέτης, κυρίως από κονδύλια της Ε.Ε., ομογενείς και χορηγούς, συλλογικούς φορείς και ιδιώτες.
Σκοπός, πάντα, η προβολή και η αξιοποίηση του μεγαλείου της αρχαίας Ελλάδας, που αποτελεί πολύτιμο εθνικό κεφάλαιο. Μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα, καταλυτικής σημασίας στην παρούσα εξαιρετικά κρίσιμη οικονομική συγκυρία που αντιμετωπίζει η χώρα.
Υποβάλλω την παράκληση για θετική ανταπόκριση Ελλήνων της ξενιτιάς και συλλογικών φορέων της Ελληνικής Ομογένειας, με σκοπό την προβολή και υλοποίηση της εν λόγω Ιδέας, η οποία πιστεύω ότι θα συμβάλλει αποφασιστικά στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Η Ολυμπιακή Ιδέα είναι η πιο αποδεκτή, ειρηνική και δημιουργική Ιδέα, μέσω των αιώνων, στα πέρατα της οικουμένης.
Οπως δε έχω γράψει στα βάθρα των δύο υπέροχων Λαμπαδηδρόμων, στο Αντίρριο και την Ναύπακτο, η Ολυμπιακή Φλόγα αποτελεί ‘Αιώνιο Σύμβολο Ειρήνης και Αμιλλας Ανθρώπων και Λαών’.
Πρέπει, νομίζω, να συστρατευθούμε όλοι οι Ελληνες, για την σωτηρία της πατρίδας, με την αξιοποίηση του μεγαλείου της Αρχαίας Ελλάδας.
Η Ομογένεια των Η.Π.Α., πάντα παρούσα σε όλες τις κρίσεις στη χώρα, μπορεί και πρέπει νομίζω να αναλάβει την φιλοτέχνηση συγκεκριμένων έργων γλυπτικής.
Προτείνω να ολοκληρώσει την προαναφερθείσα σειρά Λαμπαδηδρόμων από Αρχαία Ολυμπία (πηγή φωτός) μέχρι Δελφούς (ομφαλός της γης), ή να φιλοτεχνήσει άλλα έργα, δικής της επιλογής. Πρόκειται για έργα πνοής, αποφασιστικής σημασίας στην προσέλκυση ξένων τουριστών ποιότητας, σε μονιμότερη βάση».
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Φ. ΚΑΚΡΙΔΗ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
24 Φεβρουαρίου, 2016ΕΚΔΟΣΕΙΣ (4ο): Φ. ΚΑΚΡΙΔΗ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
• Με τον αποικισμό και τη γεωγραφική εξάπλωση, ο Ελληνικός ορίζοντας μεγάλωσε, οι Ελληνικοί πληθυσμοί ήρθαν σε επαφή με πλήθος λαούς και οι πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις πολλαπλασιάστηκαν. Από την ελληνική πλευρά, ιδιαίτερα αισθητές τον 7ο π.Χ. αιώνα είναι οι ανατολικές επιδράσεις, που οι περισσότερες, όπως και θα το περιμέναμε, οφείλονται στο συναπάντημα των Ελληνικών αποικιών της Μικρασίας με τους ανατολίτες γειτόνους τους.
Τα διάφορα ελληνικά φύλα εξακολούθησαν φυσικά να μιλούν καθένα τη διάλεκτό του, όπως και ο κάθε τόπος το ιδίωμά του. Και οι γλωσσικές αποκλίσεις μεταφέρονταν και στις αποικίες, που πάλι η καθεμιά τους κρατούσε τη διάλεκτο και το ιδίωμα της μητρόπολης. Γλώσσα κοινή στα αρχαϊκά χρόνια δεν είχε σχηματιστεί, αλλά βέβαια η συνεννόηση των Πανελλήνων μεταξύ τους δεν παρουσίαζε ιδιαίτερες δυσκολίες.
Η διασπορά του Ελληνισμού στις αποικίες και ο επιμερισμός τους σε μικρότερες πολιτικές ενότητες, τις πόλεις – κράτη, αντισταθμίστηκε από ισχυρές ενωτικές δυνάμεις. Οι ιδιαίτερες σχέσεις που γεφύρωναν τις αποκεντρωμένες αποικίες με τις ελλαδικές μητροπόλεις τους, οι ποικίλες συμφωνίες ανάμεσα στις πόλεις – κράτη, οι αμυντικές συμμαχίες, οι θρησκευτικές ενώσεις (αμφικτυονίαι), οι πανελλήνιοι αγώνες και τα πανελλήνια μαντεία, γιορτές και προσκυνήματα -όλα αυτά- όχι μόνο συγκράτησαν αλλά και δυνάμωσαν στην αρχαϊκή εποχή την ενότητα και την αυτοσυνειδησία των Ελλήνων.
Εξαιρετική θέση κρατούσε στην κοινωνική ζωή των αρχαϊκών αιώνων η θρησκεία, η αρχαϊκή ευσέβεια ήταν βαθύτερη και εντονότερη παρά ποτέ άλλοτε στον αρχαίο κόσμο. Χαρακτηριστική ήταν η ραγδαία αύξηση της σημασίας του μαντείου των Δελφών, στον ομφαλόν της γης, όπου ο αυστηρός και απόμακρος θεός Απόλλωνας είχε παραχωρήσει δίπλα του μια θέση στον πιο λαοφίλητο, οργιαστικό Θεό, τον Διόνυσο.
• Το 481 π.Χ. στο συνέδριο της Κορίνθου η Αθήνα, η Σπάρτη και πλήθος ακόμα πολιτείες είχαν συμπήξει την Ελληνική Συμμαχία για να πολεμήσουν τους Πέρσες. Η συμμαχία διαλύθηκε μετά τα Περσικά, ή καλύτερα επιμερίστηκε σε δύο, στην Πελοποννησιακή και στη Συμμαχία της Δήλου, έτσι που η Ελλάδα να χωριστεί σε δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα.
Ο διχασμός ήταν ουσιαστικός, καθώς οι δύο ηγετικές πόλεις αντιπροσώπευαν διαφορετικούς κόσμους: η Αθήνα τους προοδευτικούς Ίωνες και τη δημοκρατία, η Σπάρτη τους συντηρητικούς Δωριείς και την ολιγαρχία. Ωστόσο, ο χωρισμός δεν ήταν απόλυτος: στις δωρικές πολιτείες της Πελοποννησιακής Συμμαχίας υπήρχαν πάντα δημοκρατικοί πολίτες, όπως και στις ιωνικές πολιτείες της Συμμαχίας της Δήλου ποτέ δεν έλειψαν οι ολιγαρχικοί. Έτσι, ο πολιτικός διχασμός εισχωρούσε στα εσωτερικά κάθε πόλης, καθώς οι δύο μερίδες βρίσκονταν σε αδιάκοπη, κρυφή ή φανερή, σύγκρουση, που συχνά άγγιζε ή και ξεπερνούσε τα όρια της εμφύλιας σύρραξης.
Ο ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΟΦΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
• Στον διαφωτισμό εντάσσονται όλα τα φιλοσοφικά ρεύματα που βασίζονται στον ορθό λόγο, διαδίδουν τη γνώση και καταπολεμούν τις ριζωμένες, αυθαίρετες και δογματικές αντιλήψεις καθώς και κάθε μορφή αυθεντίας, συχνά και της θεϊκής.
Ο αρχαίος ελληνικός διαφωτισμός ξεκίνησε τον 6ο π.Χ. αιώνα, στην Ιωνία, με τους φυσικούς φιλοσόφους. Αργότερα επικεντρώθηκε και αναπτύχτηκε στην Αθήνα, όπου το σοφιστικό κίνημα, όπως ονομάστηκε, κορυφώθηκε γύρω στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα, όταν έδρασε η λεγόμενη πρώτη γενιά των σοφιστών – άνδρες σοφοί που τριγύριζαν τις ελληνικές πόλεις διδάσκοντας με μεγάλη επιτυχία, και υψηλά δίδακτρα, τους νέους.
• Γενικά στους κλασικούς αιώνες, αλλά ιδιαίτερα μετά τα τραυματικά βιώματα του Πελοποννησιακού πολέμου, οι πολιτείες δεν έπαψαν βέβαια να χτίζουν ναούς και να γιορτάζουν με μεγαλοπρέπεια τις θρησκευτικές γιορτές… Όμως ολοένα και περισσότερο το βαθύ και γνήσιο θρησκευτικό συναίσθημα που διακρίναμε στην αρχαϊκή εποχή παραχωρούσε τη θέση του σε μιαν επιφανειακή ευσέβεια, που μόνο φαινομενικά αντιδρούσε στην ηθική εκτροπή και την αθεΐα.
Τις υπερήφανες γενιές των μαραθωνομάχων και των σαλαμινομάχων, που αυτοί και τα παιδιά τους πραγμάτωσαν και βίωσαν την εποχή της μεγάλης ακμής, διαδέχτηκαν, στο τελευταίο τέταρτο του 5ου π.Χ. αιώνα, οι φανατισμένες γενιές του Πελοποννησιακού πολέμου, και ακολούθησαν, μετά τον πόλεμο, οι τραυματισμένες, αμήχανες γενιές των επιγόνων. Αδυνατισμένες, οι πόλεις-κράτη στάθηκαν ανίκανες να αντισταθούν αποτελεσματικά πρώτα στις περσικές θελήσεις, ύστερα και στην προέλαση των Μακεδόνων…
ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Η Κλασική εποχή χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά ζωηρή πνευματική κίνηση όπου μετέχουν προσωπικότητες πρώτου μεγέθους: φιλόσοφοι σαν τον Δημόκριτο, τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ποιητές σαν τον Πίνδαρο και τους μεγάλους τραγικούς, ιστορικοί σαν τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη, ρήτορες και πολιτικοί σαν τον Περικλή, τον Ισοκράτη και τον Δημοσθένη, επιστήμονες σαν τον Ιπποκράτη κλπ.
Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι καλλιτέχνες και οι άνθρωποι των γραμμάτων έζησαν και έδρασαν στην Αθήνα, που με τις επιτυχίες της στα Περσικά, με το μεγαλόπνοο πρόγραμμα του Θεμιστοκλή, με τη Συμμαχία της Δήλου, με τη φωτισμένη διακυβέρνηση του Περικλή και με το φιλελεύθερο δημοκρατικό της πολίτευμα ευνοούσε την πολιτισμική ανθοφορία όσο καμιά άλλη πόλη. Αντίθετα, είναι χαρακτηριστικό ότι στα κλασικά χρόνια η ξενόφοβη, ολιγαρχική και στρατοκρατούμενη Σπάρτη, ακόμα και μετά τη νίκη της στον Πελοποννησιακό πόλεμο, δεν έχει να επιδείξει ούτε έναν αξιόλογο συγγραφέα ή καλλιτέχνη.
• Αξιοπρόσεχτο ότι η ήττα της Αθήνας στον Πελοποννησιακό πόλεμο, η κατάληψή της και η (προσωρινή) κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος, γεγονότα που σημείωσαν το τέλος της πολιτικής της κυριαρχίας, δεν επηρέασαν αρνητικά την υπεροχή της στα γράμματα, που συνεχίστηκε και τον τέταρτο αιώνα. Κάθε άλλο: η καταδίκη του Σωκράτη, αποτέλεσμα της πολιτικής κακοδαιμονίας που ακολούθησε την καταστροφή, γονιμοποίησε τους φιλοσοφικούς προβληματισμούς και οδήγησε στη δημιουργία μεγάλων φιλοσοφικών σχολών. Και η βαθμιαία επέκταση και κυριαρχία της Μακεδονίας προκάλεσε έντονες πολιτικές συγκρούσεις όπου αναδείχτηκαν πολιτικοί στοχαστές και ρήτορες σαν τον Ισοκράτη, τον Δημοσθένη, τον Αισχίνη κ.ά.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΥΘΟ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ
• Ξεκινήσαμε από τα ομηρικά έπη, έμμετρα αφηγηματικά έργα συνθεμένα σε άνετη, βαριοστολισμένη, τραγουδιστική ποιητική λαλιά – έργα που αναφέρονται στον μυθικό κόσμο των θεών και των ηρώων. Καταλήξαμε στα πεζά επιστημονικά υπομνήματα του Αριστοτέλη, γραμμένα σε συνοπτικό, απέριττο ύφος – έργα που αναφέρονται στον πραγματικό, όχι στον μυθικό κόσμο. Ο δρόμος ήταν μακρύς, μεσολάβησαν πολλά, και η διαφορά, αρχή και τέλος, μεγάλη.
Ωστόσο, όταν μιλούμε για την πορεία από τον μύθο στον λόγο, δεν εννοούμε μόνο τη σταδιακή μετακίνηση των ενδιαφερόντων από τον μυθικό κόσμο στην πραγματικότητα, ούτε μόνο τη βαθμιαία μετάβαση από τους ποιητικούς στους πεζολογικούς τρόπους γλωσσικής επικοινωνίας, αλλά και κάτι σημαντικότερο: την προοδευτική μεταβολή στον τρόπο που οι αρχαίοι αντιλαμβάνονταν, αναζητούσαν και παρουσίαζαν το καλό και την αλήθεια.
Στα πρώιμα χρόνια, του Ομήρου, του Ησιόδου και των λυρικών, το καλό και η αλήθεια προέρχονταν πρώτα και πάνω απ᾽ όλα από τους θεούς. Από αυτούς αντλούσαν τη γνώση τους οι μάντεις, από αυτούς και οι ποιητές. Φυσικά, μια τέτοια γνώση από θεού δεν επιδέχεται αμφισβήτηση και δε χρειάζεται απόδειξη – αλλά βέβαια είχαν δίκιο οι Μούσες όταν αποκάλυψαν στον Ησίοδο ότι «ξέρουν να λεν και τις αλήθειες, ξέρουν να λεν και ψέματα που μοιάζουν με αλήθειες» (Θεογονία 27-8).
• Οι παραπάνω τρόποι να προσεγγίσει και να παρουσιάσει κανείς την άποψή του για το καλό και την αλήθεια ήταν πάντα, και είναι ακόμα σήμερα, συνηθισμένοι. Όμως καθώς περνούσαν τα χρόνια, όλο και περισσότερο οι άνθρωποι ανακάλυπταν το πνεύμα. Και μάθαιναν να χρησιμοποιούν τις συλλογιστικές δυνατότητες: τους ορισμούς, τις κρίσεις, τις λογικές αποδείξεις κλπ. Έτσι, στα κλασικά χρόνια οι ρήτορες και οι σοφιστές ήξεραν καλά πως όταν υπάρχουν δύο ή περισσότερες γνώμες, σωστό είναι να αντιπαραταχτούν με επιχειρήματα και αποδεικτικούς συλλογισμούς, οπότε ο κρείττων λόγος, ο πιο σωστός, αν υποστηριχτεί ορθολογικά θα υπερτερήσει.
Όχι σπάνια, έχοντας διερευνήσει σε βάθος τους αποδεικτικούς τρόπους, οι σοφιστές, είτε για να υπερισχύσουν στους αγώνες λόγων και στους εριστικούς διαλόγους, είτε για να επιδείξουν τη νοητική τους δεινότητα, εκμεταλλεύονταν τις συλλογιστικές δυνατότητες όχι μόνο για να λένε, όπως οι Μούσες, αλλά και για να υποστηρίζουν πειστικά, με λογικά επιχειρήματα, «ψέματα που μοιάζαν με αλήθειες». Παράλληλα, την ίδια εποχή, ο Σωκράτης συζητούσε τις διάφορες απόψεις για το καλό και την αλήθεια, δείχνοντας με την ιδιότυπη διαλεκτική του πως οι περισσότερες δεν άντεχαν σε λογικό έλεγχο.
Ένα βήμα πέρα από τον Σωκράτη, που σταματούσε στον έλεγχο χωρίς ο ίδιος να καταλήγει σε αμετάκλητες απόψεις, οι μαθητές του, με πρώτο και σπουδαιότερο τον Πλάτωνα, πίστεψαν πως πια μπορούσαν να συλλάβουν συλλογιστικά και να στηρίξουν με ακλόνητα επιχειρήματα οριστικές θέσεις για το καλό και την αλήθεια.
Τελευταίος, στις εξελίξεις που παρακολουθούμε, ο Αριστοτέλης δεν περιορίστηκε στο να εκθέτει συστηματικά και τεκμηριωμένα τις απόψεις του για τα πολλά και ποικίλα θέματα που τον απασχόλησαν, αλλά φρόντισε, σε μια σειρά από διατριβές, να συστηματοποιήσει και να μελετήσει σε βάθος τη λογική σκέψη, δηλαδή το ίδιο το Όργανο που επιτρέπει στον άνθρωπο να αναζητήσει με τον νου και να γνωρίσει το καλό και την αλήθεια…
Αργότερα, στην εποχή της δημοκρατικής ακμής, των μεγάλων ιδεολογικών και πολιτικών συγκρούσεων, των σοφιστών και του Σωκράτη, η διερεύνηση των συλλογιστικών τρόπων, η επίπονη αναζήτηση του σωστού και της αλήθειας, ο έλεγχος και η αντιπαράθεση των διαφόρων απόψεων ευνοούσαν άλλους εκφραστικούς τρόπους. Έτσι, αναπτύχτηκαν και κυριάρχησαν (στα δικαστήρια, στην εκκλησία του δήμου, στις σοφιστικές επιδείξεις και αλλού) προφορικά πάλι είδη, ο αγώνας λόγων και ο διάλογος.
• Τέλος, τον 4ο π.Χ. αιώνα, από τη μια οι σωκρατικοί χρησιμοποίησαν ως εκφραστικό μέσο τον διάλογο, σε γραπτή παγιωμένη μορφή που όλο και περισσότερο τον απομάκρυνε από την αρχική του ζωντάνια, από την άλλη ο νηφάλιος γραπτός πεζός λόγος κυριάρχησε στις κάθε λογής πραγματείες ως το μόνο κατάλληλο μέσο για να παρουσιαστούν το καλό και η αλήθεια, απογυμνωμένα από κάθε στολίδι, με μόνο στήριγμα τη λογική.
Ξεχωριστή θέση σε όλα αυτά κατέχει το θέατρο, όπου μέσα του συνυπάρχουν ο μυθικός με τον λογικό τρόπο σκέψης και το τραγούδι με τον διάλογο…
Ένα ιδιαίτερο φαινόμενο διαπιστώνουμε και στη ρητορεία, όπου οι ομιλητές, για να πείσουν ευκολότερα ή και για να παραπλανήσουν τους ακροατές τους, δε διστάζουν μαζί με τα λογικά τους επιχειρήματα να χρησιμοποιούν και τα γοργίεια σχήματα, που βέβαια ανήκουν στα εξωλογικά, «μαγικά», ποιητικά και μουσικά μέσα.
Τελευταία, ίσως περιττή, παρατήρηση: η πορεία από τον μύθο στον λόγο, δηλαδή η βαθμιαία μετάβαση από τον μυθικό-θεολογικό στον ορθολογικό τρόπο σκέψης, και συνάμα από τους ποιητικούς στους πεζολογικούς εκφραστικούς τρόπους, δεν περιορίστηκε στους συγγραφείς και στους διανοούμενους, αλλά αφορούσε το σύνολο της αρχαιοελληνικής κοινωνίας – ουσιαστικά τον τρόπο που οι αρχαίοι αντιλαμβάνονταν και ερμήνευαν τον κόσμο.
Σημείωση: Αντιγραφή τεσσάρων Κεφαλαίων από την «Αρχαία Ελληνική Γραμματολογία», Φ.Ι. Κακριδή, ΤΟ ΒΗΜΑ, 2013 και Ινστιτούτο Νεολληνικών Σπουδών, 2005.
Ο συγγραφέας, πανεπιστημιακός φιλόλογος – ερευνητής έχει γράψει πολλά άρθρα και βιβλία και έχει μεταφράσει πολλές ξένες επιστημονικές εργασίες σε θέματα της αρχαίας ελληνικης γραμματείας.
Για την Αντιγραφή
Γρηγόρης Γ. Βαρελάς
Συνεχίζεται
Εθνική Κρίση και Προβληματισμοί – Μύθοι και Αλήθειες
24 Φεβρουαρίου, 2016EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 21 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 20 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 19 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 18 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 17 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 16 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 15 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 14 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 13 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 12 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 11 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 10 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 9 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 8 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 7 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 6 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 5 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 4 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 3 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 2 EUNIKH KRISH KAI PROBLHMATISMOI – MYUOI KAI ALHUEIES 1
Η Ελλάδα του 1841 και η Αναστασία του Λεπάντο
5 Απριλίου, 2015Αρχαία Ελλάδα – Αθηναϊκή Πολιτεία
9 Μαρτίου, 2015Εθνική Κρίση και Μετεκλογικά
9 Μαρτίου, 2015Εθνική Κρίση και Εκλογές
9 Μαρτίου, 2015Περί Ιστορίας
9 Μαρτίου, 2015Παραδοθήκαμε στην Παράδοση
9 Μαρτίου, 201511 Ιουλίου, 2014
ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΝ κ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΒΑΡΕΛΑ
Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας (Ο.ΣΥ.Ν.) βράβευσε με αναμνηστική πλακέτα τον Ναυπάκτιο Γρηγόρη Βαρελά, κατά την κοπή της Ναυπακτιακής Πίτας 2014 στην Αθήνα, στις 25.1.2014, «για την πολύχρονη και πολύτιμη προσφορά του στην Επαρχία Ναυπακτίας».
Για τον τιμώμενο μίλησαν, τονίζοντας τα προσόντα και τις δραστηριότητές του, οι εξής:
• Ο κ. Ι. Τσώτας, Πρόεδρος της Ο.ΣΥ.Ν., μίλησε γενικά για την προσωπικότητα του κ. Βαρελά. Οικονομολόγος, απόφοιτος και μέλος του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας και πρώην Διευθυντής Διοίκησης στην Εθνική Τράπεζα.
• Ο κ. Θ. Παπαδόπουλος, της Ο.ΣΥ.Ν., αναφέρθηκε αναλυτικά στις σπουδές και τις μετεκπαιδεύσεις του, στην Ελλάδα (τρία πτυχία) και με υποτροφίες, σε διεθνείς διαγωνισμούς, στις Η.Π.Α., Αυστρία και Γερμανία, στις υπηρεσιακές του δραστηριότητες σε νευραλγικούς τομείς μελετών – επενδύσεων – ανάπτυξης, στις αποστολές του στο εξωτερικό, στις επιστημονικές του εργασίες, τις αυτοεκδόσεις του, στα 45 έργα υπαίθριας γλυπτικής που φιλοτέχνησε στη Ναυπακτία κ.λπ.
• Ο δικηγόρος κ. Ι. Μπιλιάνης ανέλυσε τον δικαστικό του αγώνα επί 20ετία, μετά από αγωγή του κατά της Ε.Τ.Ε., η οποία κρίθηκε τρεις φορές από τον Άρειο Πάγο, και προσφυγή του στα Διοικητικά Δικαστήρια, που κρίθηκε πέντε φορές από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Λόγω δε διαφωνίας των Ολομελειών των Ανωτάτων Δικαστηρίων, αναφορικά με την φορολόγηση των επιδικασθέντων αποζημιώσεών του, το θέμα κρίθηκε αμετάκλητα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο!
Έτσι δικαιώθηκε ο κ. Βαρελάς σε όλα τα αιτήματά του: Αναδρομικές προαγωγές σε Υποδιευθυντή και Διευθυντή, αφορολόγητη αποζημίωση μισθών αναδρομικώς και με ανατοκισμό, αποζημίωση λόγω προσβολής προσωπικότητας για τέσσερις παραλείψεις προαγωγών κ.λπ.
Ταυτόχρονα, όμως, λύθηκε και ένα τεράστιο νομικό θέμα, που κατοχύρωνε την πλήρη αναξιοκρατία (από την εισαγωγή του Α.Κ. το 1946), λόγω του έντονου κομματισμού και του ασύδοτου συνδικαλισμού. Έτσι, άλλαξε το ισχύον νομικό καθεστώς και αντικαταστάθηκαν οι αναχρονιστικοί Κανονισμοί των Τραπεζών και των Δ.Ε.Κ.Ο., που ευνοούσαν τα μέγιστα τις προαγωγές κατ’ αρχαιότητα με βάση την Επετηρίδα!
• Ο καθηγητής Δικαίου και Ανθρωπιστικών Επιστημών Α.Ε.Ι. κ. Α. Ντάνος επικέντρωσε την ομιλία του στα πνευματικά και ψυχικά χαρίσματα του τιμώμενου.
Σε έντυπο που μοίρασε ο κ. Βαρελάς στην εκδήλωση, με τίτλο «Αξιοκρατία και Οικονομική Ανάπτυξη», εκθέτονται προσωπικές του μαρτυρίες για την απίστευτη αναξιοκρατία, που οργίαζε στις κρατικές Τράπεζες και Δ.Ε.Κ.Ο. επί δεκαετίες, με κατάληξη στη σημερινή οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα (βλ. ιστοσελίδα https://varelas.wordpress.com).
Το ανωτέρω έντυπο στέλνεται δωρεάν στους ενδιαφερόμενους (τηλ. 210 2431485 και 22910 36147).
Varelas's Blog 